Termin wystawy: 6 września – 7 listopada 2016 roku
Jan Jaromir ALEKSIUN • Marcin BARTNIKOWSKI • Jerzy CZERNIAWSKI • Mieczysław GÓROWSKI • Joanna GÓRSKA • Jan LENICA • Anna M. KARCZMARSKA • Waldemar KRYGIER # Lech MAJEWSKI • Grzegorz MARSZAŁEK • Jan MŁODOŻENIEC • Piotr MŁODOŻENIEC • Andrzej PĄGOWSKI • Jerzy SKAKUN • Franciszek STAROWIEYSKI • Waldemar ŚWIERZY • Maciej URBANIEC • Jaśmina WÓJCIK
Wspólny pokaz plakatów do sztuk Stanisława Wyspiańskiego (1869-1907) i Karola Wojtyły (1920-2005) powstał nieprzypadkowo. Ich dramaturgia i poezja podejmuje tematy najistotniejsze, najważniejsze w życiu człowieka: sens istnienia, stosunek do prawdy, dobra i piękna, wolności, patriotyzmu, przemijania i trwania, opisuje relacje z Bogiem i innymi ludźmi.
Stanisław Wyspiański – artysta wszechstronny: malarz, rysownik, grafik, poeta, dramaturg, inscenizator, scenograf, projektant sztuki użytkowej, zainteresowany architekturą, rzeźbą, muzyką – w napisanym w 1904 roku wierszu „I ciągle widzę ich twarze” pozostawił nam swoją fascynującą wizję teatru: Teatr mój widzę ogromny / wielkie powietrzne przestrzenie / ludzie je pełnią i cienie / ja jestem grze ich przytomny. Już dwa lata wcześniej, w dramacie „Wyzwolenie”, nazwał teatr świątynią sztuki, narodową sceną. Również Karol Wojtyła – papież Jan Paweł II, święty Kościoła katolickiego, teolog, filozof, poeta, dramatopisarz – miał wyraźnie przemyślaną i sprecyzowaną koncepcję teatru. Utwór dramatyczny jest często zawężeniem dramatu życia i bytu człowieczego – twierdził – sprowadzonego do ciasnych nieraz rozmiarów jednostkowego wydarzenia i ograniczonej akcji. Łatwo zauważyć, jak te granice ciążyły wielkim dramaturgom, jak bardzo nieraz Słowacki, Wyspiański czy Szekspir musieli się nałamywać do możliwości faktycznego teatru, który ze względów technicznych jest za małym zwierciadłem rzeczywistości. Oto stoimy wobec tej prawdy, że nie tylko wydarzenia są dramatyczne, ale dramatyczne są również problemy, w których uwikłało się zwykle wiele, bardzo wiele różnorodnych wydarzeń. Teatr w tradycyjnym tego słowa znaczeniu nie potrafi ich wszystkich objąć i pokazać.
W dokonaniach literackich Karola Wojtyły tkwi głęboka fascynacja twórczością Wyspiańskiego. Struktura jego „Hioba”, napisanego przed Wielkanocą 1940 roku, wzorowana jest na dramatach Wyspiańskiego. W wadowickim Kółku Teatralnym osiemnastoletni Wojtyła reżyserował i grał główną rolę w ostatnim dziele Wyspiańskiego – w „Zygmuncie Auguście”.
Łączy ich również podobny stosunek do patriotyzmu i polskich dziejów, skierowany ku wolności, niezależności, narodowemu zespoleniu. Związani byli z Krakowem; uwielbiali miasto, w którym żyli i tworzyli, w swoich dziełach poświęcili mu sporo miejsca.
Plakaty do inscenizacji sztuk Wyspiańskiego i Wojtyły, twórców współczesnego kształtu polskiego teatru, projektowane przez polskich grafików w okresie ostatnich siedemdziesięciu lat wyróżnia poetycka metafora, wielość skojarzeń, różnorodna symbolika, intrygujący, przykuwający uwagę język graficzny.
